Ait Olduğun Yeri Bul: News Of The World

Okuma süresi: 4 dakika

İnsanların çoğunun okuma yazma bilmediği, bilenlerin de okumaya zaman bulamadığı zamanlar… Amerikan İç Savaşı biteli neredeyse beş yıl olmuş ama insanlar hala savaşın yıkım ve acılarını atlatabilmiş değiller… İşte böyle bir ortamda kasaba kasaba gezerek insanlara gazete okuyan ve onlara anlattığı hikâyelerle hayatın devam ettiğini hissettirmeye çalışan bir adam ve kayıp bir kızın hikâyesi Dünyadan Haberler (News of The World).

ABD Ulusal Kitap Ödülü finalistlerinden Paulette Jiles‘in romanından uyarlanan filmin yönetmeni İngiliz Paul Greengrass. Daha önce United 93, Yeşil Bölge, Kaptan Phillips, Jason Bourne gibi filmlere imza atan yönetmenin, bu sefer tarzının dışına çıkarak bir western filmiyle seyirci karşısına çıkması yeni bir deneyim.

İki Oscar ödüllü Tom Hanks, daha önce Kaptan Phillips’te de çalıştığı Paul Greengrass’la güzel bir iş çıkarmasına rağmen filmde asıl övgüyü on üç yaşındaki Alman oyuncu Helena Zengel hak ediyor. Yer yer Tom Hanks’ten rol çalan yetenekli küçük oyuncu, daha şimdiden geleceğin yıldız adayları arasına girdi bile.

Dünyadan Haberler, bir western klasiği sayılabilmesinin yanında güzel bir yol hikâyesi aslında. İç savaş sırasında karısını kolera salgınında kaybeden Yüzbaşı Jefferson Kyle Kidd (Tom Hanks), savaş bitince memleketine dönmek yerine kasaba kasaba gezerek kişi başı 10 cente insanlara gazete haberleri okuyarak yaşama devam eden bir gazidir. Okuduğu haberleri tiyatral bir şekilde canlandırarak anlatan Yüzbaşı, çevrelerinde ve dünyada neler olup bittiğini merak eden insanlar için adeta tek haber kaynağıdır.

Bir gün yolda saldırıya uğramış bir araba görür. Siyah bir yetişkin, yol üstünde asılıp öldürülmüş ve boynuna da “Teksas hayır diyor, burası beyaz adamların şehridir.” yazılı bir kâğıt iliştirilmiştir. Yüzbaşı etrafı incelerken on yaşlarında bir kız bulur. Alman asıllı kız, aslında çocukken ailesi Kiowa yerlileri tarafından katledilip kaçırılmış ve kızılderililer arasında büyümüştür. Ordunun yerlileri öldürmesiyle kurtarılmış ve akrabalarının yanına götürülmesi için de ağaca asılarak katledilen siyahi görevliye teslim edilmiştir.

Kıza acıyan Yüzbaşı, onu yol üstündeki ilk yetkiliye teslim etmek düşüncesiyle yanına alıp yola devam eder. Adının Johanna olduğunu Yüzbaşının bulduğu evraklardan öğrendiğimiz kız, tek kelime İngilizce bilmemektedir. Kızı akrabalarına ulaştırmak için yapılan bu iyi niyetli davranış, kızla ilgilenmesi gereken görevlinin ancak üç ay sonra geleceği öğrenilince Yüzbaşının omuzlarına yüklenen tehlikeli bir göreve dönüşür.

Yenilmiş Güney askerlerinin silah taşıması yasaktır, sadece kuş avında kullanılan basit saçmalar atan tüfeklere izin vardır. Neredeyse 700 km sürecek yolculuk sırasında ise etraf haydutlar, katiller, savaşın kaosundan yararlanıp kirli işlere bulaşmış kanunsuzlar, topraklarından sürülmeyi kabul etmeyip savaşan Kızılderililer ve Güneylilere hep şüpheyle yaklaşan Kuzeyli askerlerle doludur. Tüm bu zor şartlara rağmen Yüzbaşı Kidd, yolculuk sırasında bir baba gibi sevmeye başladığı Johanna’yı gerçek ailesine kavuşturmak için elinden geleni yapar.

Dünyadan Haberler’de iç savaş sonrası Teksas’a bakarken savaşın yaralarını hala acıyla taşıyan insanları, yenilmelerine rağmen köleliğin kaldırılmasını ve siyahlara oy kullanma hakkının verilmesini kabullenemeyen ırkçıların yaklaşımlarını, Kızılderililerin topraklarından sürülüp katledilmelerini, neredeyse her yerde görülen göçmen yerleşimcilerin varlığını yönetmenin çayın içindeki şeker misali seyirciye hissettirmeleriyle görürüz.

Özellikle bazen sağanak halindeki bir yağmur altında bazen de bir kum fırtınası sırasında sadece silüetlerini görüp yüzlerine asla aşina olamadığımız Kızılderilileri, sürgün yollarında görüp ne hissetiklerini anlayamamak seyirciye farklı duygular hissettirmesi açısından özenle çekilmiş sahneler.

Filmde yönetmen tarafından özellikle vurgulanan, günümüze de ciddi politik mesajlar gönderen Erath County ve Mr. Farley sahneleri de özgür basının olmadığı kapalı toplumların halini göstermesi açısından sağlam mesajlar içeriyor.

Kızılderilileri ve Meksikaları öldürüp derilerini yüzmekle övünen insanların yaşadığı Erath County, siyahların güneşin altında ölesiye çalıştırıldığı, derileri için her gün yüzlerce buffalonun öldürüldüğü, izinsiz girip çıkmanın yasak olduğu ve gazete de dahil olmak üzere her şeyin sahibinin Mr. Farley olduğu bir kasaba. Kendi gazetesinin haberlerinin okunmasını isteyen Mr. Farley’e Yüzbaşının “Kendisi hem yazar, hem yayıncı hem de kanun koyucu” diyerek teklifi reddedip halkın özgürlük duygusunu okşayan haberler anlatması ise basının halk üstündeki etkisini vurgulamak adına gayet politik bir yaklaşım.

Film sırasında pek çok yan karakter kısa bir süre görünse de seyircinin odağı hep Yüzbaşı ve Johanna üzerinde kalıyor. Her iki oyuncunun güzel performansı ise seyirciyi sıkmadan hikâyeyi merakla takip etmelerine imkân veriyor.

Dünyadan Haberler, aynı zamanda görselliğin çok iyi kullanıldığı bir film.  Özellikle görsel yönetmen Darius Wolski sarı ve kahverengi tonları film içinde harika işleyerek Dünyadan Haberler’in “En İyi Sinematografi” alanında Oscar adayı olmasında da büyük pay sahibi.

Dört dalda Oscar’a aday olan Dünyadan Haberler, müzikleriyle de başarılı bir yapım. Kullanılan iç ve dış mekanlar, klişe Vahşi Batı kasabaları, sokaklarda gezen sığırlar, toz duman arasında dolaşan kovboylar, yer yer karşımıza çıkan geniş ve boş düzlükler ve kostümleriyle de prodüksiyon açısından alkışı hak eden bir film.

Tom Hanks’ın ilk western filmi olan Dünyadan Haberler, savaşın, yıkımın, acının yanında dünyada hala sevginin ve iyiliğin galip gelebileceğinin güzel bir anlatımı.

FRAGMAN