Çizgilere Ses Veren Kadın
Siz hiç yerinizi yurdunuzu bırakıp, hayallerinize kavuşamadan, bir avuç dolusu hayal kırıklığı ile bir bilinmeze doğru yola çıktınız mı? Bir daha bahçenizdeki akasya ağacının kokusunu alamayacağınızı bilerek.. akranlarınızla koşup sek sek oynadığınız kaldırım taşlarına yeniden basamayacağınızı, mahalle fırınından etrafa buram buram yayılan çıtır simit kokusunu alamayacağınızı. Sevdiklerinizle kurduğunuz hayallerinizin tuzla buz oluşunu yaşadınız mı hiç?
Ben yaşadım.
Adım adım koridorları aşarken son kez dönüp baktım ülkeme. Yanımda tekerlekli çantam vardı, boğazımda binlerce düğüm…
Koca dünyada bir ben değilmişim bunları yaşayan. İranlı göçmen sanatçı Marjan Farsad şu satırları yazmış misal, yolu yollara düştüğünde:
Evimiz bulutların arkasında, hasretimizin ardında
Islak caddelerin sonunda, yağmurun, denizin ardında
Evimizde hikâyeler var, vişneleri, fıstıkları var
Sıcak gülüşlerinin ardında, yorgun insanları var
Evimizde mutluluk var, havuzunda balıkları var
Sokaklarında top oyunu var, minnoş kedileri var
Evimiz sıcak ve samimi, duvarlarındaki resimler eski
Eyvandaki oyunların resmi, yazın çekilen sahil resmi
O gün yağmurda çekilen resim, elimde bir bavul, boğazımda düğüm
İyi ve sevecen insanların yanından uzağa gitmek
Evimiz uzak mı uzak, sabırlı dağların ardında
Bunlar onu tanımama vesile olan şarkının sözleri aslında, dünyayı güzelleştiren bir şarkının.. “Khooneye Ma”nın, yani ‘’Bizim Evimiz ‘’in. Göçü ve eve duyulan özlemi anlatıyor.
Marjan Farsad 1983 Tahran doğumlu. Memleketinde neler yaşamışsa, orayı geride bırakmak zorunda kalmış. Şu sıralarda New York’ta yaşıyor. Söz yazarlığı, şarkıcılık ve besteciliğin yanı sıra animasyon film yapımcılığı ve illüstratörlük yapıyor. Tüm bu uğraşlarının, kliplerine damga vurduğunu görmek mümkün. Kliplerinde kendi animasyon ve çizimlerini kullanıyor. Bunlar vasıtasıyla çocukluk anılarına döner, yurduyla arasındaki mesafeyi ve yalnızlığını gösterir.
Göçmek, insanın hayatını derinden değiştiren bir şey. Köklerinden koparılıp yeniden filizlenme gayreti. Şarkının sözleri bana, ardımızda bıraktığımız her şeyin acısıyla, tatlısıyla bizi biz yaptığını hatırlattı. Rüzgarın uğultusu, Ayşe ninenin masalları, toprağın kokusu, akşamın kızıllığı, kardeşin gülüşü, mahallenin fırını, vişnelerimiz, fıstıklarımız, asma bahçelerimiz, ıslak sokaklarımız… Hepsinin hatırlattığı sayısız mana. Sarıldığımızda sıcaklığını hissettiğimiz, sesini duyduğumuzda heyecanlandıklarımızın varlığı… İnsanoğlu bu zorlukla başa çıkmanın yollarını arar. Yepyeni bir sayfa açarak, hayat gailesini başarıyla geçmenin ve yaşamanın mahiyetini anlamanın huzuruyla devam etmek ister.
Marjan’ın şarkısının melodisi ve tınısı sanki bana Cennet’in, Kaf Dağı’nın ardının, ütopyalar yurdunun, huzurun, mutluluğun olduğu bir dünyadan, öyle bir yerler varsa bir yerlerde işte, o diyarlardan gelmiş birini anımsattı.
Gerçi böyle söylediğime bakmayın; onun ipek gibi sesi buğuludur, hüzünlüdür aslında. Gizliden gizliye kan kustum kızılcık şerbeti içtim de der. Nitekim birkaç şarkısını üst üste dinleyince kendimi bazen ağlarken bulurum. İllaki hikâyelerimizin bir yerlerde birbirine değmesindendir bu. Müziğin tılsımlı gücü böyle bir şey; derinlere, ruhun en ulaşılmaz köşelerine kadar sızar ve orada insanı can evinden yakalar. Oysa dışarıdan bakanlar için her şey sıradan ve normal devam ediyordur. Günlük ilişkilerin kabalaştırmasına, hoyratlaştırmasına rağmen kalpte çoktan kıyametler kopmuştur…
Marjan’ın sevenleri ondan sık sık yeni albüm yapmasını istese de o fazla göz önünde bulunmuyor. Klip çekmesi için hayranları bir internet sitesi vasıtasıyla bağış toplamış. Kimi klipleri bu sayede çekilebilmiş yahut çizilebilmiş.
Onun şarkılarının evini özleyenlere, yolunu bulamayanlara, ülkesini arayanlara, iyi insan olmayı arzulayanlara, kötü olmayı beceremeyenlere, Kaf Dağı’nın ardını merak edenlere.. ninnilerini kaybedenlere, anılarına kavuşmak isteyenlere ve buruk bir tebessümde var olmak isteyenlere iyi geleceğini umuyorum…
Birkaç yıldır defalarca dinlediğim bir parça, kahvaltıda, yolda. Hune-ye ma, dur-e, dur-e… Muhsin Nemcu şarkıları arasında dolaşırken rastlamıştım ilkin. Müzikli bir edebiyat dergisi haline geliyor burası yavaş yavaş. Hoş geldin Mercan Hanım/Bey! (Mercan seyrek de olsa erkek adı olabiliyor.)
Ara verdiniz fakat unutulmadınız..
#deprem#2023#6şubatsabahı+öğleni
Binlerce insanın hikayeside artık böyle…